Bratunac je danas bio mjesto centralnog obilježavanja tridesete godišnjice stradanja Srba u Srednjem Podrinju i Birču. U ovoj regiji, koja obuhvata opštine Bratunac, Srebrenica, Vlasenica, Milići, Osmaci, Šekovići, kao i Grad Zvornik, tokom rata je ubijeno 3.267 lica srpske nacionalnosti, a oko 120 je bilo zatočeno u logorima. Njegova svetost patrijarh srpski Porfirije držao je pomen stradalima, zajedno sa mitropolitom dabrobosanskim Hrizostomom i sveštenstvom. Prisutan je bio i veliki broj građana, a nakon parastosa na bratunačkom groblju program je nastavljen na Trgu Miloša Obilića u centru grada. Na događaju su bili još i članovi boračkih udruženja, načelnici opština u regiji, predstavnici vlasti Republike Srpske i srpski predstavnici u zajedničkim institucijama, članovi i lideri opozicionih stranaka, izaslanici iz Srbije i gosti Crne Gore.
Patrijarh Porfirije je poručio da u ratu nema pobjednika, da rat ubija ono ljudsko u nama. Takođe je naglasio da je čitavo područje Podrinja i Birča jedan krst, odnosno samo mali kamen u mozaiku pravoslavlja od Kosova do Jadovna. Uz to, istakao je da treba da se pomolimo za žrtve svih vjera i nacija.
Uspomene kod potomaka žrtava i preživjelih ne blijede ni nakon tri decenije.
-Izgubio sam sestru Ljiljanu Ilić, koja je je bila udata za sveštenika u Magašićima. Kada je ubijena bila je u šestom mjesecu trudnoće. Moji roditelji nisu dočekali pravdu, a ja se nadam da hoću. Dolazak patrijarha Porfirija budi nadu u svima nama- rekao je Saša Lončarević.
-Kao i svima nama koji su izgubili tokom rata bilo koga i na bilo koji način stradali uspomene se probude i taj dan je takav da jednostavno se vratite u taj period i razmišljate kako bi bilo danas da su svi stradalnici živi i među nama. Razmišljamo u nekom pozitivnom smislu, na nama koji smo prošli ,,golgotu'' je da prenesemo sjećanje djeci- naglasio je Brano Vučetić, koji je izgubio oca, majku i brata.
Ljudi koji su prošli kroz logore nose brojne traume.
-Prema našim istraživanjima, bilo je oko 15 lokacija koje su služile kao logori na području Srebrenice. Tri centralna mjesta gdje su držani zarobljeni Srbi bili su pilićarnik u Potočarima, zgrada policije i magacin iz Suda. Kroz logore je pršlo oko 120 lica srpske nacionalnosti, a za jedan broj još prikupljamo podatke- pojasnio je Vinko Lale, predsjednik Udruženja logoraša regije Birač.
Srpski član Predsjedništva Bosne i Hercegovine, Milorad Dodik, zahvalio se patrijarhu Porfiriju i prokometarisao kako je čitava regija mjesto jednog od najvećih stradanja sa oko 3.500 žrtava, kao i da je kroz istoriju pokušavano da se u Podrinju napravi tampon zona između Srbije i Srba sa zapadne strane Drine.
Premijer Republike Srpske, Radovan Višković, je rekao:
-Ubijeni su braća Dimitrijević, koji su imali 5 i 11 godina, snajperom su pogođeni, a snajperista dobro vidi u šta puca. Slobodan Stojanović je mučen i ubijen, a imao je 12 godina. Za njegovo ubistvo kazna u Sudu BiH je bila u rangu da je izvršilac opljačkao piljaru. Boli što danas nema nikoga od predstavnika međunarodne zajednice, koji će za desetak dana biti u Potočarima na komemoraciji bošnjačkim žrtvama. Svaka žrtva treba da bude poštovana, a žrtve ne treba dijeliti kao što vidimo da je slučaj.
Obilježavanje stradanja Srba u Srednjem Podrinju i Birču uvršteno je među datume od posebne važnosti za Republiku Srpsku, a tradicionalno se organizuje u prvoj suboti mjeseca jula.
Piše: M.V.
