Domaći teren je veoma važan u svakom sportu, a ovdje ćemo se najviše baviti fudbalom. Kada pričamo o prednostima koje on donosi, uvijek se prvo fokusiramo na ,,vruću atmosferu“ i fanatičnu podršku koju pružaju hiljade domaćih navijača. Ipak, šta kada pored toga i priroda odradi svoje, pa je ta prednost još izraženija. Naravno, ne mislimo tu da gostujući tim napada uzbrdo i slično. Vjerujemo da su mnogi od vas čuli na kojim nadmorskim visinama svoje mečeve igraju reprezentacije Bolivije, Ekvadora, pa nekada i Perua i Kolumbije. Prve dvije selekcije su sinonim za pravi domaći teren, jer su stadioni na kojima igraju na nadmorskim visinama 3.637 i 2.800 metara. Najviši vrh Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, Maglić, je znatno niži od toga (2.386 metara).
Na ovakvim visinama vazduh je mnogo rijeđi i teško je protivničkim fudbalerima da se priviknu, u odnosu na domaće igrače, koji su odrasli u takvim uslovima. To zahtjeva mnogo više napora i potrošnje energije, a često su gostujući fudbaleri izjavljivali da bukvalno nisu mogli da dišu. Relativno skoro kružila je fotografija fudbalera Brazila, koji su na licima imali maske za kiseonik.
Bolivija svoje utakmice igra na stadionu Hernando Siles, u La Pazu, koji se nalazi na visini 3.637 metara iznad nivoa mora. Koliko ova reprezentacija bolje igra kod kuće govori činjenica da su u kvalifikacijama za Mundijale 2006, 2010, 2014. i 2018. godine ostvarili 14 pobjeda na domaćem terenu, uz dva remija, a u gostima svega dva remija, bez pobjede. Dovoljno je reći da su prije nekoliko godina savladali Argentinu sa 6:1 u La Pazu.
Slično je i sa selekcijom Ekvadora, koja igra, uglavnom, na dva stadionu u glavnom gradu Kitou. Jedan je na visini 2.782 metra, a drugi na 2.734. Uz to, Ekvadorci su i igrački jači od Bolivije, pa je njihov domaći teren još teži.
Na prostoru koje pokriva najduži i jedan od najviših svjetskih masiva – Andi, uz ove dvije ekipe, svoje utakmice nekada igraju Peru i Kolumbija. Stadion u gradu Kusko, gdje igra Peru, je na visini 3.400 metara, a u Bogoti, glavnom gradu Kolumbije, nešto preko 2.600.
Prije petnaestak godina FIFA je bila privremeno zabranila odigravanje utakmica na velikim nadmorskim visinama. Ipak, ta odluka se nije dugo zadržala, što, vjerovatno, i jeste ispravno. Zašto bi neko uslovljavao države da ne iskoriste pogodnosti koje im daje njihova topografija i određivao im gdje će igrati kao domaćini?!
Po dostupnim podacima najviši stadion na svijetu je u Peruu, na kome domaće mečeve igra drugoligaš Union Minas, u gradu Sero de Pasko, a njegova nadmorska visina je 4.380 metara.
Prema tvrdnjama stručnjaka, za ovakve uslove bolje je da praktično nemate aklimatizaciju. Po njima je najbolja opcija da u grad dođete pred sam početak duela, jer fiziološki ljudsko tijelo počinje loše da reaguje na ovakve uslove nakon četiri-pet sati.
Kada govorimo o Evropi, stadioni u Madridu su na visinama blizu 700 metara iznad nivoa mora, ali to ne može da se poredi sa fudbalskim objektima u Andima.
Sve što važi za fudbal, važi skoro istovjetno i za ostale sportove, kada se igra u pomenutim uslovima.
Piše: M.V.
