Trenutno najaktuelnija tema kod nas su snježne padavine koje su napravile velike probleme u regionu tokom proteklih nekoliko dana. Zbog toga ćemo malo da se pozabavimo godišnjim količinama padavina u svijetu i kod nas i da razbijemo određene ,,mitove''.
Kada kažemo kiša jedna od prvih asocijacija za većinu ljudi je London. Ono što je interesantno, u Londonu je godišnja količina padavina manja nego kod nas, a neka mjesta u regionu imaju i do pet puta više godišnjih padavina. Prosjek padavina u Londonu je 612 mm, što je manje nego u našoj regiji. Tamo kiša pada oko 145 dana godišnje, ali intenzitet nije jak. U dijelovima sa kontinentalnom, odnosno umjerenokontinentalnom, klimom u Bosni i Hercegovini najveća količina padavina je u području Krajine (između 1000 i 1.500) dok je najmanja oko Bijeljine i Šamca, sa prosjekom od 800 mm. Naša uža regija je između tih vrijednosti. Crnogorski grad Cetinje važi za jedan od najkišovitijih u Evropi. Tamo prosječno padne oko 3.200 mm, što je pet puta više nego u Londonu. Za najkišovitije mjesto u Evropi mnogi smatraju mjesto Crkvice u zaleđu Boke, takođe u Crnoj Gori. Ti južniji dijelovi, što važi i za Hercegovinu, imaju mediteransku klimu, koja nalikuje tropskim varijacijama.
Kada govorimo o cijelom svijetu mjesta sa najviše kiše se nalaze u suptropskom pojasu. Najnoviji podaci govore da je na vrhu po ovom parametru indijski grad Mosinram (Mawsynram) sa količinom padavina 11.872 mm na godišnjem nivou. Na Havajima postoji mjesto gdje kiša pada 350 dana godišnje, ali je ukupna količina malo manja od one iz prethodne rečenice. Najsuvlje mjesto, sa druge strane, je čileanska Arika, u pustinji Atakama (0,76 mm). U tim dijelovima se dešavalo da kiša ne padne po nekoliko vijekova.
Što se tiče snijega, najveća količina bijelog pokrivača je u tri države i u ,,top 10'' gradova po ovom parametru svi su u Japanu, Kanadi i Sjedinjenim Američkim Državama. Japanski gradovi Aomori, Saporo i Tojama (7,9 metara, 4,6 i 3,6) su na vrhu, a prate ih kanadski Sent Džon i Kvebek Siti (3,35 i 3,13 metara) kao i Sirakjuz (država Nju Jork, SAD) sa 3,13.
Količina snijega kod nas je znatno manja, tako da kada pomislio da imamo mnogo padavina ovog tipa treba da se sjetimo kako je u mjestima nabrojanim u pasusu iznad. Logično, kod nas najviše snijega imaju mjesta sa planinskom klimom, kao što je Han Pijesak, gdje se snijeg zadržava 120 dana godišnje. Najviša visina snježnog pokrivača u Srebrenici je prije nekoliko dana bila 28 centimetara, dok je u planinskom dijelu ove opštine bilo znatno više. U Bratuncu su ti brojevi još niži, jer je nadmorska visina manja za 250 metara. To dovodi i do malo većeg nivoa kišnih u odnosu na snježne padavine kada se poredi sa susjednom Srebrenicom. Što se tiče većih gradova, Sarajevo je u februaru 2012. godine imalo visinu snijega od 107 centimetara.
Vidimo da se mi nalazimo u nekom svjetskom prosjeku po količini padavina, a to i jeste karakteristično za umjerenokontinentalnu klimu, koja ima topla ljeta i hladne zime, odnosno ima prilično jasnu podjelu godišnjih doba.
Piše: M.V.
